Ang tuberculosis (TB) ay itinuturing pa ring “public health problem” sa bansa, sinabi ng isang opisyal ng Department of Health (DOH).
Sa pagbanggit sa datos ng World Health Organization (WHO), humigit-kumulang 700,000 katao sa bansa ang nagkakaroon ng tuberculosis bawat taon, ani DOH Disease Prevention and Control Bureau Advisor Dr. Ronald Allan Fabella sa isang forum noong Biyernes, Marso 17.
“Public health problem pa ba ang tuberculosis? Opo, hindi natin masyadong naririnig sa media ito pero minsan nga ang tawag natin sa TB…silent killer kasi wala naman tayong nababalitaan na ganito sa TV, et cetera, pero marami po, partikular sa Pilipinas, na may sakit na tuberculosis,” ani Fabella.
Naantala ng pandemyang Covid-19 ang mga serbisyo sa paggamot at pag-iwas para sa tuberculosis. Gayunpaman, mas maraming tao ang muling nagsisimulang mag-avail ng mga serbisyo ng TB sa mga pasilidad ng pangangalagang pangkalusugan, ani Fabella.
Nasa 741,000 Pilipino ang nagkasakit ng tuberculosis, habang humigit-kumulang 60,000 ang namatay noong 2021, ani Fabella.
“Ang good news, nung 2022, parang nanumbalik na yung ating services sa TB katulad nung bago pa mag Covid so nakapagtala tayo ng around 470,000 na nagsimula ng gamutan,” aniya.
“Pero sa estimate ng WHO eh kulang pa yun sa dapat talaga nating nakikita; tinatantya nila na mayroong 700,000 Filipinos na may TB every year,” idinagdag niya.
Kasalukuyang nakikipag-ugnayan ang DOH sa mga development partners para palakasin pa ang screening, testing, treatment, at prevention services ng bansa para sa tuberculosis, ani Fabella.
Ang tuberculosis ay isang nakakahawang sakit na dulot ng isang uri ng bacteria na tinatawag na Mycobacterium tuberculosis, sabi ng DOH.
Ang sakit na ito ay “pinakakaraniwang nakakaapekto sa mga baga, kapag ito ay tinatawag na pulmonary tuberculosis, ngunit maaari ring kasangkot sa anumang iba pang organ ng katawan kung saan ito ay tinatawag na extra-pulmonary tuberculosis,” sabi ng ahensya ng Health.
Pangunahing kumakalat ang tuberculosis mula via person to person sa pamamagitan ng close contact ng infected na hangin, sabi ng DOH.
“The bacteria get into the air when someone infected with TB of the lung coughs, sneezes, shouts, or spits. A person can become infected when they inhale minute particles of the infected sputum from the air,” anito.
“It is not possible to get TB by just touching the clothes or shaking the hand of someone who is infected.”
Karamihan sa mga karaniwang sintomas ng tuberculosis ay ang labis na ubo, lagnat, pagpapawis sa gabi, pananakit ng dibdib, pagbaba ng timbang, kawalan ng gana sa pagkain, at pag-ubo ng dugo, sabi ng DOH.
Analou de Vera
